Dentin hassasiyeti ya da diş hassasiyeti olarak adlandırdığımız hal; rastgele bir dental defekt ya da patolojiye bağlı olmaksızın tipik olarak termal, kimyasal, dokunsal ya da osmotik bir uyarana bağlı olarak ağız ortamına açılmış dentin yüzeyinde meydana gelen kısa süreli, keskin, lokalize ağrı olarak tanımlanmaktadır.

Yaşlı bireylerde diş hassasiyeti görülme sıklığı daha az!

Diş hassasiyeti, periodontal hastalığı olan bireylerde %72-98 oranında gördüğünüz bildirilmiştir. Genel olarak en yoğun hissedildiği yaşlar 20-40 yaş arasıdır. Diş hassasiyeti ihtiyar bireylerde daha seyrek görülmektedir. Dentin kanallarının mineral artıklarıyla tıkanması, tübül sayısında azalma gibi hallerın yaşla beraber artması; pulpanın hücresel, vasküler ve nöral kapasitesinin yaşla beraber azalması; dentinin geçirgenliğini azaltır ve bundan dolayı ihtiyar bireylerde diş hassasiyeti oluşumuna daha seyrek rastlanır. İstatistiksel olarak anlamlı bulunmasa da, kadınlarda erkeklere oranla daha çok diş hassasiyeti görülmektedir. Bu farklılığın, kadınların ağız hijyenine daha çok ehemmiyet vermelerine, ağrıya karşı daha duyarlı davranmalarına ve diş doktoruna daha sık başvurmalarına bağlanabileceği düşünülmüştür. Diş hassasiyetinden en çok büyülenen dişler ise sırayla köpek dişleri ve ufak azı dişleridir.

Diş hassasiyeti tespit edilen şahıslar nasıl bir yol izlemeli?

Dişler içinde dışarıdan gelen uyaranları (sıcak-soğuk gibi termal uyaranlar ya da kimyasal, dokunsal uyaranlar) algılayan bir mekanizma mevcuttur. Sağlıklı dişlerde dişin en dış tabakası mine dokusuyla tamamıyla örtülmüştür. Eğer bu tabaka sert diş fırçalama, asitli içeceklerin aşırı tüketilmesi ya da diş yüzeylerine aşırı kuvvetlerin gelmesi (diş sıkma-gıcırdatma gibi parafonksiyonel kuvvetler) gibi haller neticesinde kaybedilmişse, mine dokusu altında yer alan dentin yüzeyi açığa çıkar ve sıcak-soğuk gibi uyaranlarla dişlerde hassasiyet ortaya gelebilir. Çoğunlukla kısa süreli keskin ağrılar olmakla beraber bireyleri günlük hayatlarında rahatsız edebilmektedir. Böyle bir hal ortaya geldiği zaman öncelikli olarak diş doktoruna muayene olunması gerekmektedir. Mevcut hal değerlendirilmeli ve diş hassasiyetinin giderilmesi tarafından hastaya tedavi yöntemleri anlatılmalı ve bireye özgü tedavi planı oluşturulmalıdır. Hassasiyeti giderme tarafında belli başlı tedavi yöntemleri şunlardır: hassasiyet giderici diş macunları ve gargaraların kullanılması, remineralize edici ajan uygulamaları, flor uygulamaları, adeziv rezin uygulamaları, restoratif tedavi uygulamaları, dişeti grefti uygulamalarıdır.

Peki diş hassasiyeti nasıl önlenebilir?

Ramazanda Diyet Beslenme Önerileri ve Sağlıklı Yaşam İpuçları

Diş hassasiyeti tedavileri, koruyucu ve iyileştirici tedaviler olarak iki ana başlıkta incelenebilir.

· Koruyucu tedaviler; hassasiyet teşekkülünde etkili olan risklerin ve etiyolojik faktörlerin azaltılmasını, oral hijyen eğitimini, oklüzyon ve diyet düzenlemelerini kapsar.

· Terapötik tedavi yöntemleri ise; uygulanma şekillerine göre, evde hasta doğrulusunda yapılan ve klinikte diş doktoru doğrulusunda yapılan (profesyonel) tedaviler olmak üzere 2’ye ayrılır.

· Hafif-orta şiddette ve süregelen diş hassasiyetlerinde ilk tedavi alternatifi evde yapılan tedaviler (yumUşak kıllı diş fırçaları ile beraber sarfedilen hassasiyet giderici diş macunları, gargaralar vb.) olmalıdır. Şayet hastaya evde başlatılan tedavide 2-4 hafta sonucunda ağrıda rahatlama ve azalma olmadığında, klinikte diş doktoru doğrulusunda yapılan tedavi iIe devam edilmelidir. Ağrı devam ederse daha ileri tedavilere geçilir.

· Diş hassasiyeti tedavi edilmezse, hastanın günlük hayat niteliği azalır. Hem de daha kolay yollarla tedavi edilebilecek haller zaman içinde ilerler ve daha karmaşık tedavi yöntemlerine geçilmesine niçin olabilir.